Tabela Tasarımında Engelliler İçin Erişilebilirlik Engelliler İçin Tabelada Erişilebilirlik Neden Gereklidir? Farklı sosyal gruplara yönelik bir tabela tasarlamak yalnızca estetik açıdan çekicilikle sınırlı değildir. Engelli bireylerin kamu alanlarında, çalışma ortamlarında, sağlık kuruluşlarında ya da alışveriş merkezlerinde rahatça yol alabilmeleri amacıyla, yönlendirme tabelalarının erişilebilir bir şekilde tasarlanmış olması önem arz etmektedir.
Görme engelli bireyler için okunabilirlik, işitme engelli bireyler için belirgin semboller, fiziksel engelli bireyler için uygun yükseklik ve düzenleme unsurları, bir tabelanın yalnızca bilgi iletme aracı olmasının ötesinde, aynı zamanda bir özgürlük aracı olmasına imkan tanır. Bu nedenle erişilebilirlik, sadece yasal bir gereklilik değil, aynı zamanda topluma karşı bir yükümlülüktür. İşletmelerin kurumsal imaj oluşturma süreçlerinde tabela tasarımı, bütüncül bir perspektifle değerlendirilmelidir.
Konu İçeriğinde Neler Var ?
- 1 Tabela Tasarımında Engelliler İçin Erişilebilirlik
- 2 Görme Engelliler İçin Okunabilir Tabela Çözümleri
- 3 İşitme Engelliler İçin Görsel Sembol Kullanımı
- 4 Fiziksel Erişilebilirlikte Yükseklik ve Konumlandırma
- 5 Renk ve Işık Kullanımında Erişilebilirlik
- 6 Uluslararası Standartlara Uygunluk
- 7 Teknolojik Çözümlerle Erişilebilirlik
- 8 Gebze’de Erişilebilir Tabela Uygulamaları
Tabela Tasarımında Engelliler İçin Erişilebilirlik
Engelli bireylerin bir yönlendirme işareti ya da uyarı tabelasını kolaylıkla anlaması, hem müşteri deneyimini hem de toplumsal eşitliğin teşvik edilmesine yardımcı olmaktadır. Günümüzde birçok kuruluş, engelli bireylerin yaşamlarını kolaylaştıracak yöntemler geliştirme çabası içindedir ve işaret tasarımı da bu sürecin vazgeçilmez bir unsuru haline gelmektedir.
Ayrıca, aydınlatmalı işaretler gece görüşünü artırırken, gözleri yormayan ışık tercihinin de büyük önemi vardır. Aşırı parlak aydınlatma, hem normal gören hem de görme güçlüğü çeken bireylerde algı sorunları ortaya çıkarabilir. Bu sebeple, görme engelli bireyler için ulaşılabilir işaretlerin, uygun kontrast, kabartmalı yazı, elverişli yazı tipi ve dengeli aydınlatma unsurlarını bir arada barındırarak oluşturulması gerekmektedir.
Ayrıca, iş güvenliği uyarı tabelalarının, çalışma alanlarındaki tüm çalışanların görmesini sağlayacak yükseklikte yer alması gerekmektedir. Bu tür yazılımlar yalnızca engelli bireyler için değil, aynı zamanda çocuklar ve yaşlılar benzeri çeşitli gruplar için de etkin bir çözüm sağlamaktadır. Tabela yerleşiminde uluslararası standartların kullanılması, genel bir erişim seviyesine ulaşmaya katkı sağlar.
Görme Engelliler İçin Okunabilir Tabela Çözümleri
Görme engelli kişiler için bilgilere erişiminin sağlanması amacıyla tabelalarda yüksek kontrast tercih edilmesi son derece önem arz etmektedir. Siyah ve beyaz ya da sarı ile siyah gibi renk uyumları, metinlerin daha belirgin bir şekilde algılanmasına olanak tanır.
Buna ek olarak, Braille alfabesi ile oluşturulmuş kabartmalı metinler, görme engelli kişiler için hayati bir çözüm sağlamaktadır. Alışveriş merkezlerinde, asansörlerde, hastanelerde ve kamu binalarında Braille alfabesiyle yazılmış işaretlerin varlığı, yön bulmayı daha pratik hale getirir.
Yazı tiplerinin net, basit ve büyük boyutta tasarlanması, görsel algıyı artırır. Karmaşık yazı tiplerinden uzak durmak, iletilerin net ve hızlı bir biçimde anlaşılmasına katkı sağlar.
İşitme Engelliler İçin Görsel Sembol Kullanımı
İşitme kaybı yaşayan kişiler için sesli bildirimlerin yetersiz olduğu durumlarda görsel işaretler önemli bir işlev üstlenir. Örneğin, acil çıkış işaretleri, yangın alarm sembolleri ya da tuvalet yönlendirme tabelaları, belirgin ve anlaşılır simgelerle zenginleştirildiğinde herkesin erişimine açık hale gelir.
Evrensel simgelerin seçilmesi, çeşitli kültürlerden veya dillerden gelen kişilerin aynı sembolü rahatlıkla kavrayabilmesini mümkün kılar. Renk kodlama sistemi bu aşamada ön plana çıkar. Mesela, kırmızı ton tehlikeyi, yeşil ton güvenli bir çıkışı, mavi ton ise bilgilendirmeyi simgeler. İşitme engelli kişiler için özel olarak oluşturulan tabelalarda simgenin ölçüsü, yeri ve görsel belirginliği de göz önünde bulundurulmalıdır.
Son derece ufak veya karmaşık simgeler, algılamayı güçleştirir. Buna ek olarak, hareket eden metinlerin yer aldığı dinamik LED pano sistemlerinde, sembollerle desteklenen sabit ikazlar da yer alabilir. Bu şekilde, bilgi yalnızca metne bağlı kalmayacak, aynı zamanda görsel unsurlarla desteklenmiş olacaktır. Şirketlerin levhalarında bu unsurları bulundurması, hem iş sağlığı ve güvenliği normlarına uygunluğu temin eder hem de engelli bireylerin yaşamını kolaylaştırır.
Fiziksel Erişilebilirlikte Yükseklik ve Konumlandırma
Bir tabelanın yerleştirilmesi, tasarımı kadar erişilebilirlik açısından kritik bir faktördür. Fiziksel engeli bulunan bireyler, özellikle tekerlekli sandalye kullananların, bakış açılarında görebilecekleri yüksekliklerin, belirlenen standartlara uygun bir şekilde ayarlanması gerekmektedir. Yüksek veya alçak konumlandırılmış tabelalar erişim ile ilgili zorluklar yaratır.
Mesela, asansör yönlendirme levhaları veya acil çıkış işaretleri, herkesin rahatça görebileceği bir yükseklikte konumlandırılmalıdır. Bununla birlikte, tabelaların önünde fiziksel bir engel teşkil eden eşyalar olmamalıdır. Geniş koridorların yanı sıra rampaların başlangıç veya sona erişim noktalarında işaretlerin uygun şekilde yerleştirilmesi, yön bulma sürecini basitleştirir.
Renk ve Işık Kullanımında Erişilebilirlik
Tabela tasarımında renk tercihi sadece görsel çekicilik için değil, aynı zamanda erişilebilirlik açısından da dikkate alınmalıdır. Görsel engelleri olan bireyler için önemli bir husus, yüksek kontrast sunan renklerin tercih edilmesidir.
Örneğin, yeşil bir zemin üzerinde kırmızı yazı kullanmak, renk körlüğü yaşayan kişiler için anlaşılması güç bir birleşim oluşturabilir. Bunun yerine, beyaz yazının siyah arka plana veya tam tersi şekilde tercih edilmesi daha uygun alternatifler sağlar. Ayrıca aydınlatmada denge sağlamak da son derece önemlidir.
Aşırı parlak ışık veya yetersiz aydınlatma, tabelanın anlaşılmasını güçleştirir. Gece saatlerinde kullanılan tabelalarda LED aydınlatma tercih edilirken, gözleri rahatsız etmeyen bir parlaklık düzeyinin seçilmesi önem arz etmektedir. Işığın eşit olarak dağılması, metinlerin ve işaretlerin belirgin bir biçimde algılanmasına olanak tanır.
Aynı zamanda, tabelanın yansıma yapmayan bir malzemeden imal edilmesi, görsel algının güçlenmesine katkıda bulunur. Renk ve ışık dengesi, engelli bireylerin afişte yer alan verileri daha hızlı ve rahat bir şekilde anlamalarına olanak tanır.
Uluslararası Standartlara Uygunluk
Engelli bireyler için ulaşılabilir işaret tasarımlarının uluslararası normlara göre oluşturulması son derece önemlidir. Pek çok ülkede, kamusal alanlarda kullanılan yönlendirme ve ikaz tabelaları belirli kriterler çerçevesinde tasarlanmaktadır. Mesela ABD’de ADA standartları mevcutken, Avrupa’da da birbirinden farklı erişim düzenlemeleri bulunmaktadır.
Türkiye’de, kamu alanlarında engelli bireylerin erişimini artırmak amacıyla oluşturulmuş bazı düzenlemeler mevcuttur. Bu standartlara uygun şekilde tasarım gerçekleştirmek, yasal gereklilikleri karşılamanın yanı sıra aynı zamanda evrensel bir kullanıcı deneyimi sağlamaktadır. Özellikle uluslararası firmaların veya yabancı misafirlerin sıkça bulunduğu alanlarda bu kriterlere özen göstermek gerekmektedir.
Örneğin, hava alanlarında veya turistik yerlerde bulunan işaretlerin, Braille alfabesini kapsaması ve evrensel sembollerle zenginleştirilmesi, uluslararası standartlara uygunluğu ifade eder. Bu tür uygulamalar, işletmenin itibarını yükseltirken, toplumsal sorumluluk bağlamında da önemli bir katkı sağlar.
Teknolojik Çözümlerle Erişilebilirlik
Teknolojinin ilerleyişi, engelliler için tabela tasarımlarında yenilikçi alternatifler sağlamaktadır. Akıllı göstergeler, sensörler aracılığıyla sağlanan yönlendirme sistemleri ve mobil uygulamalarla bütünleşik çözümler, engelli bireylerin hayatını daha pratik hale getiriyor.
Görme engelliler için sesli rehberlik sağlayan dijital tabelaların alışveriş merkezlerinde veya hastane ortamlarında kullanılmaya başlandığı görülmektedir. QR kod içeren tabelalar, telefon kullanarak bilgilere erişim imkanı sunmaktadır. Bu teknik, özellikle görme engelli kişiler için sesli okuma uygulamalarıyla desteklenmektedir. Buna ek olarak, görme engelli bireyler için ışıklı alarm sistemleri de işaret tasarımlarında kullanılmaya başlandı.
Teknolojinin sunduğu imkanlarla erişilebilirlik daha geniş bir kitleye hitap ederken, şirketlere de çağdaş ve yaratıcı bir görünüm sağlıyor. Bu nedenle, engelli bireyler için işaretleme tasarımında yalnızca geleneksel yöntemler değil, aynı zamanda dijital destekli çözümler de değerlendirilmelidir.
Gebze’de Erişilebilir Tabela Uygulamaları
Gebze, sanayi alanları ve hareketli iş yaşamıyla dikkat çeken bir yerleşim yeri olduğu için, tabela kullanımının yaygın olduğu yerlerden biridir. Bu bölgede işletme yürüten şirketler için engelli bireyler için tasarlanmış işaretler, hem yasal bir zorunluluk hem de şirketin itibarı açısından büyük bir öneme sahiptir. Gebze’deki dış mekan reklam ve tabela şirketleri, çeşitli taleplere uygun hizmetler sunarak firmaların bu sektördeki gereksinimlerini yerine getiriyor.
OSB’lerde yer alan iş sağlığı ve güvenliği tabelaları, üretim alanında yönlendirme işaretleri, ofis kapı isim levhaları veya acil durum çıkış işaretleri, engelli bireylerin ulaşımını kolaylaştıracak şekilde dizayn edildiğinde, çalışanlar ve misafirler için güvenli ve rahat bir ortam oluşturulmuş olacaktır.
Yerel üreticilerin esneklik göstererek sunduğu çözümler, bölgedeki firmalar için hızlı ve ekonomik faydalar sağlar. Bu sebeple, Gebze’de tabela tasarımı gerçekleştirirken erişilebilirlik standartlarının ilk aşamada tespit edilmesi ve projelere entegre edilmesi son derece önemlidir.